Fransa Yargıtayı, Beşar Esad Hakkındaki Tutuklama Emrini İptal Etti
Fransa’da Baas lideri Beşar Esad’a yönelik önemli bir karar verildi. Fransız basınındaki haberlere göre, Yargıtay, Paris Temyiz Mahkemesi’nin Esad’a yönelik çıkardığı tutuklama emrini değerlendirdi ve dokunulmazlık gerekçesiyle yapılan itirazı kabul etti.
Yargıtay, bir devlet başkanının dokunulmazlığının kaldırılamayacağı yönünde karar aldı. Bu da eski Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esad’ın Rusya’ya kaçarak mülteci statüsüne girdiği tutuklama emrinin iptaline neden oldu.
Mağdurlar İçin Önemli Bir Karar
Esad’a ilişkin verilecek karar, sadece Suriyeliler için değil, savaş suçu işleyen tüm devlet adamlarının gelecekteki yargılanmaları için büyük bir önem taşıyor.
Esad’a karşı yapılan davada yer alan Suriye Medya ve İfade Özgürlüğü Merkezi (SCM) Başkanı Mazin Derviş, Yargıtay’ın vereceği kararın “mağdurlar için büyük bir zafer” olacağını belirtmişti.
Derviş, bu kararın “ilk” niteliğinde olduğunu belirterek “Bu sadece Suriyelilere değil, tüm mağdurlara yol açacak ve bir devlet başkanının görev yaptığı döneme ilişkin tutuklama emri çıkarılabilmesine olanak sağlayacak ilk ulusal soruşturmanın önünü açacak.” ifadelerini kullanmıştı.
Derviş uzun yıllar Esad’ın cezaevinde tutuklu kalmış ve iddia edilen affın bir parçası olarak tahliye edilen mahkumlar arasında yer almıştı.
Esad Hakkındaki Soruşturma
Paris’teki mahkeme, Suriye Medya ve İfade Özgürlüğü Merkezi (SCM), Açık Toplum Adalet Girişimi (OSJI) ve Suriye Arşivi’nin şikayeti üzerine Esad hakkında soruşturma başlatmıştı.
Soruşturma, 2013’teki Doğu Guta kimyasal saldırıları nedeniyle Esad’ın insanlığa karşı işlenen suçlar ve savaş suçlarıyla suçlanmasına yol açmıştı.
Mahkeme, Kasım 2023’te Esad’ı 2013’teki Doğu Guta kimyasal saldırılarına karışmakla suçlamış ve tutuklama emri çıkarmıştı.
Fransa Ulusal Terörle Mücadele Savcılığı (Pnat), devlet başkanlarının yabancı mahkemelerde yargılanamayacağı “dokunulmazlık” gerekçesiyle bu emre itiraz etmiş ve temyiz yoluna gitmişti.
Paris Temyiz Mahkemesi, Pnat’ın başvurusunu değerlendirerek 26 Haziran 2024’te alt mahkemenin Esad hakkındaki tutuklama emrini onamıştı.
Mahkeme kararında “kimyasal silah kullanım yasağının uluslararası hukukun kaçınılmaz bir parçası olduğunu ve bir devlet başkanının resmi görevinin bu tür eylemlere karışamayacağını” belirtmişti. Ayrıca, Esad’ın Suriye’de bu suçlardan yargılanamayacağına dair belirtiler de dikkate alınmıştı.
Rusya’da sürgünde bulunan Esad, iddiaları reddetmiş ve Suriye’deki kimyasal saldırılara karışmadığını savunmuştu.
Doğu Guta Katliamı
Şam yönetimi, 21 Ağustos 2013’te Doğu Guta’da kimyasal silah kullanarak 1400’den fazla sivili öldürmüştü.
Katliamda, kadın ve çocuklar başta olmak üzere binlerce sivil zehirli gazlardan etkilenmişti.
Doğu Guta, Suriye yönetiminin en sert baskılarını uyguladığı ve tüm silahları kullandığı bir bölge haline gelmişti.
Uzun süren kuşatmadan kaçan siviller, şu anda muhaliflerin kontrolündeki kuzeyde hayatta kalmaya çalışıyor.
Şam yönetiminin, muhaliflerin kontrolündeki yerleşimlere 217 kez kimyasal silah saldırısı düzenlediği belirtiliyor.